Komisja Europejska przyjęła dziś skierowane do państw członkowskich UE zalecenia, które mają na celu wyprowadzenie Europy z kryzysu i wzmocnienie podstaw wzrostu. Zalecenia te opierają się na szczegółowej analizie sytuacji każdego z państw i stanowią wytyczne dla rządów, w jaki sposób pobudzić potencjał wzrostu, zwiększyć konkurencyjność i tworzyć nowe miejsca pracy w latach 2013-2014.
Łącznie stanowią one zestaw ambitnych reform dla gospodarki UE. W ramach dzisiejszego pakietu, który jest etapem kulminacyjnym trzeciego europejskiego semestru koordynacji polityki gospodarczej, Komisja przyjęła również kilka decyzji w sprawie procedury nadmiernego deficytu.
Wobec Polski sformułowano 7 zaleceń (wymienione niżej). Komisja przyjęła też zalecenie dotyczące przedłużenia o dwa lata, czyli najpóźniej do 2014 r., terminu korekty nadmiernego deficytu.
Przewodniczący Barroso powiedział: „Nadszedł czas, by zintensyfikować podstawowe reformy gospodarcze, które przyniosą wzrost i nowe miejsca pracy, tak oczekiwane przez obywateli, a szczególnie ludzi młodych. Jest to jedyny sposób na poradzenie sobie ze skutkami kryzysu: trwałą utratą konkurencyjności przez wiele państw członkowskich i utrzymującym się bezrobociem wraz z jego wszystkimi skutkami społecznymi. Zalecenia wydane dziś przez Komisję są częścią spójnej strategii, która ma wyprowadzić Europę z kryzysu. Zalecenia te są konkretne, realistyczne i dostosowane do sytuacji każdego z państw członkowskich.”
Z obecnej rundy zaleceń dla poszczególnych krajów wyłonił się szereg ważnych przesłań. Z analizy Komisji wynika, że w UE trwa proces przywracania równowagi gospodarczej. Większość państw członkowskich robi postępy w zakresie konsolidacji fiskalnej i realizacji reform zmierzających do zwiększenia konkurencyjności. Jednakże tempo i skutki tych działań są różne: niektóre państwa członkowskie powinny przyspieszyć reformy lub uznać ich wdrożenie za priorytet.
Głównym wyzwaniem jest rozwiązanie problemu rosnącego bezrobocia, w szczególności bezrobocia ludzi młodych, za pomocą zwiększonego wykorzystania aktywnej polityki rynku pracy lub reform systemów kształcenia i szkoleń w celu zagwarantowania osobom poszukującym pracy właściwych umiejętności odpowiadających zapotrzebowaniom rynku pracy. Można też uczynić więcej, aby stworzyć warunki umożliwiające firmom inwestowanie i tworzenie miejsc pracy, w tym przez zwiększanie konkurencji na rynkach produktów i usług oraz promowanie inwestycji w dziedzinie badań naukowych, innowacji i efektywnego korzystania z zasobów. Ponadto należy – w różnym tempie ‑ kontynuować konsolidację fiskalną oraz zadbać o rozwiązanie kwestii najsłabszych elementów sektora bankowego.
Pakiet ustawodawczy
Pakiet obejmuje:
Komunikat przedstawiający główne ustalenia Komisji dotyczące sytuacji poszczególnych krajów oraz konkretne środki na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w całej UE.
24 zestawy zaleceń – po jednym dla każdego państwa członkowskiego, z wyjątkiem Grecji, Irlandii, Portugalii i Cypru, oraz osobny zestaw dla całej strefy euro. Zalecenia zawierają wytyczne dla poszczególnych państw dotyczące polityki budżetowej, gospodarczej i społecznej, uwzględniające indywidualną sytuację każdego z tych państw.
Szczegółowe analizy leżące u podstaw zaleceń, przedstawione w 29 dokumentach roboczych służb Komisji (po jednym dla każdego państwa członkowskiego UE i jeden dla strefy euro).
Równolegle do zaleceń w ramach europejskiego semestru Komisja przyjęła również szereg decyzji w ramach procedury nadmiernego deficytu, odzwierciedlających najnowsze zmiany w państwach członkowskich, dzięki którym ich deficyt publiczny powinien spaść poniżej unijnego progu 3 % PKB. Węgry, Włochy, Łotwa, Litwa, Rumunia, Malta, Hiszpania, Francja, Holandia, Polska, Portugalia, Słowenia i Belgia.
Zalecenia dla poszczególnych krajów na 2013 r. (zob. MEMO/13/458)
Zalecenia dla poszczególnych państw zawierają indywidualne wskazówki w zakresie polityki, które służą za podstawę polityki krajowej każdego roku. Zalecenia te powstają na podstawie przeglądu wyników gospodarczych i społecznych osiągniętych przez poszczególne państwa członkowskie w poprzednim roku oraz ogólnounijnych priorytetów w zakresie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia określonych w przeprowadzonej przez Komisję rocznej analizie wzrostu gospodarczego (MEMO/12/910).
W marcu państwa członkowskie zatwierdziły pięć priorytetów zaproponowanych przez Komisję na 2013 r.: kontynuacja zróżnicowanej konsolidacji fiskalnej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu, przywrócenie normalnych warunków kredytowania gospodarki, pobudzanie wzrostu i konkurencyjności, rozwiązanie problemu bezrobocia i społecznych skutków kryzysu oraz modernizacja administracji publicznej.
Zalecenia są przygotowywane przez służby Komisji i przyjmowane przez kolegium komisarzy. Są one formułowane po dokładnej ocenie wdrożenia ubiegłorocznych zaleceń dla poszczególnych krajów, połączonej ze szczegółową analizą krajowych programów reform oraz programów stabilności lub konwergencji Programy stabilności są przedkładane przez państwa członkowskie strefy euro, natomiast programy konwergencji przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro. W programach tych przedstawione są plany stabilności finansów publicznych. Krajowe programy reform prezentują kluczowe środki w zakresie polityki służące pobudzaniu wzrostu i tworzeniu miejsc pracy oraz osiąganiu celów strategii „Europa 2020”. przedłożonych przez państwa członkowskie w kwietniu. Analiza została opisana w dokumentach roboczych służb Komisji, stanowiących załączniki do wniosków ustawodawczych.
Zalecenia obejmują szeroki zakres kwestii, między innymi finanse publiczne i reformy strukturalne w takich obszarach jak opodatkowanie, emerytury, administracja publiczna, usługi i rynek pracy, zwłaszcza bezrobocie osób młodych. Do państw objętych programami (Grecja, Portugalia, Irlandia i Cypr) nie kieruje się zaleceń (tzw. zaleceń dla poszczególnych państw), ponieważ właściwa realizacja ich programów dostosowania makroekonomicznego jest monitorowana w ramach odrębnego, bardziej intensywnego procesu.
Polsce zaleca się podjęcie w latach 2013–2014 działań mających na celu:
Wzmocnienie i wdrożenie strategii budżetowej na rok 2013 i kolejne lata, wspieranej odpowiednimi konkretnymi środkami w roku 2013 i 2014, w celu zapewnienia trwałej i terminowej korekty nadmiernego deficytu do 2014 r. oraz osiągnięcia wysiłku fiskalnego określonego w zaleceniach Rady w ramach procedury nadmiernego deficytu. Trwała korekta nierównowagi budżetowej wymaga wiarygodnego wdrożenia ambitnych reform strukturalnych, które zwiększyłyby zdolności dostosowawcze oraz pobudziłyby wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Po skorygowaniu nadmiernego deficytu – kontynuowanie działań na rzecz korekty strukturalnej, która umożliwi Polsce osiągnięcie średniookresowego celu do 2016 r. Zminimalizowanie – w celu poprawy jakości finansów publicznych – cięć w inwestycjach pobudzających wzrost gospodarczy, zweryfikowanie polityki wydatków, lepsze ukierunkowanie polityki społecznej oraz zwiększenie oszczędności kosztowej i efektywności wydatków na opiekę zdrowotną. Poprawę przestrzegania przepisów prawa podatkowego, szczególnie przez zwiększenie skuteczności administracji skarbowej.
Zagwarantowanie wdrożenia w 2013 r. trwale obowiązującej reguły podatkowej zgodnie z zasadami europejskiego systemu rachunków. Przyjęcie środków służących wzmocnieniu mechanizmów rocznej i średniookresowej koordynacji budżetowej na różnych poziomach administracji.
Zwiększenie wysiłków na rzecz obniżenia bezrobocia osób młodych, na przykład poprzez gwarancję dla młodzieży, większe udostępnienie przyuczania do zawodu i uczenia się poprzez praktykę, zacieśnienie współpracy szkół i pracodawców oraz poprawę jakości nauczania. Przyjęcie projektu strategii na rzecz uczenia się przez całe życie. Zwalczanie ubóstwa pracujących oraz segmentacji rynku pracy poprzez lepsze przechodzenie z zatrudnienia na czas określony do stałego zatrudnienia oraz ograniczenie nadmiernego wykorzystania umów cywilnoprawnych.
Kontynuowanie wysiłków na rzecz zwiększenia udziału kobiet w rynku pracy, szczególnie przez inwestowanie w wysokiej jakości, przystępną cenowo opiekę nad dziećmi i nauczanie przedszkolne, zapewnienie stabilnego finansowania i wykwalifikowanego personelu. Podjęcie regularnych działań na rzecz zreformowania systemu rolniczych ubezpieczeń społecznych (KRUS) w celu poprawy międzysektorowej mobilności pracowników. Stopniową rezygnację ze specjalnego systemu emerytalnego górników w celu jego zintegrowania z powszechnym systemem emerytalnym. Przygotowanie do ogólnej reformy emerytalnej za pomocą środków zwiększających szanse starszych pracowników na zatrudnienie, tak aby podnieść wiek dezaktywizacji zawodowej.
Przedsięwzięcie dodatkowych środków w celu stworzenia otoczenia biznesu sprzyjającego innowacjom poprzez skoordynowanie polityki w obszarach badań, innowacji i przemysłu, dalszy rozwój instrumentów odnawialnych i zachęt podatkowych, a także lepsze dostosowanie istniejących instrumentów do poszczególnych etapów cyklu innowacji.
Odnowienie i rozbudowę mocy produkcyjnych oraz poprawę wydajności w całym łańcuchu energii. Przyspieszenie i rozszerzenie rozbudowy sieci energetycznej, w tym transgranicznych połączeń wzajemnych, oraz wyeliminowanie przeszkód dla transgranicznego handlu energią elektryczną. Wzmocnienie konkurencji w sektorze gazu przez wycofanie cen regulowanych. Wzmocnienie roli i zasobów urzędu sprawującego nadzór nad rynkiem kolejowym oraz zapewnienie skutecznego i bezzwłocznego wdrożenia projektów inwestycyjnych w kolejnictwie. Przyspieszenie starań na rzecz zwiększenia zasięgu łączności szerokopasmowej. Poprawę gospodarki odpadami i gospodarki wodnej.
Dalsze działanie na rzecz poprawy otoczenia biznesu przez uproszczenie egzekwowania umów i wymogów dotyczących pozwoleń budowlanych oraz obniżenie kosztów przestrzegania przepisów prawa podatkowego. Przyjęcie i wdrożenie planowanej liberalizacji dostępu do usług świadczonych w ramach wolnych zawodów.
http://ec.europa.eu/europe2020/pdf/nd/csr2013_poland_pl.pdf
Decyzje w ramach procedury nadmiernego deficytu (zob. MEMO/13/463)
Komisja zwróciła się dziś z wnioskiem do Rady o uchylenie procedury nadmiernego deficytu w przypadku pięciu państw: Węgier, Włoch, Łotwy, Litwy i Rumunii.
Komisja zaleciła również Radzie wszczęcie procedury nadmiernego deficytu wobec Malty.
Ponadto Komisja przyjęła zalecenia dla Rady w celu przedłużenia terminu korekty nadmiernego deficytu w sześciu państwach: Hiszpanii, Francji, Holandii, Polsce, Portugalii i Słowenii.
W przypadku Polski Komisja zaleca przedłużenie terminu o dwa lata, w związku z czym Polska powinna zlikwidować nadmierny deficyt najpóźniej do 2014 r. Polska powinna osiągnąć cel w zakresie deficytu nominalnego wynoszący 3,6 proc. PKB w 2013 r. i 3,0 proc. PKB w 2014 r., co odpowiada rocznej poprawie salda strukturalnego wynoszącej, odpowiednio, co najmniej 0,8 proc. PKB i 1,3 proc. PKB, na podstawie zaktualizowanej prognozy służb Komisji z wiosny 2013 r.
Komisja wnioskuje również, aby Rada stwierdziła, że Belgia nie podjęła żadnych skutecznych działań celem usunięcia nadmiernego deficytu, a także aby Rada wezwała Belgię do przyjęcia środków zmierzających do skorygowania nadmiernego deficytu.
Marta Angrocka-Krawczyk
Wydział prasy
Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce