Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich wspiera europejskie inicjatywy obywatelskie umożliwiające milionowi obywateli UE bezpośrednie uczestnictwo w kształtowaniu polityki Unii. W swoich jedenastu postulatach wzywa Komisję do nadania takim projektom większego znaczenia politycznego i sprawienia, że inicjatywy będą przejrzyste oraz dostępne dla wszystkich obywateli UE.

Emily O'Reilly, europejski ombudsman, przedstawiła propozycje mające na celu wzmocnienie roli europejskich inicjatyw obywatelskich (ECI) tak, by miały większe znaczenie w demokratycznej debacie politycznej na poziomie europejskim. Rzecznik apeluje o lepsze wytyczne dla organizatorów ECI, większe zaangażowanie Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zwiększenia nacisku na państwa członkowskie, aby mieć pewność, że wszyscy obywatele UE mogą podpisać ECI, niezależnie od ich miejsca zamieszkania.

- Komisja zrobiła wiele, aby procedura ECI była przyjazna dla obywatela. Jednakże, można zrobić więcej, aby zapewnić organizatorom europejskich inicjatyw obywatelskich poczucie, że ich wysiłki, aby zebrać milion podpisów są opłacalne i że debata polityczna na poziomie europejskim uwzględnia ich inicjatywy, nawet, jeśli konkretne projekty nie prowadzą do tworzenia nowych przepisów UE. Potrzebujemy bardziej skutecznego dialogu z organizatorami ECI na różnych etapach inicjatyw, jak i bardziej przejrzystego procesu podejmowania decyzji w odniesieniu do tego, jakie działania Komisja przyjmuje jako ECI – wyjaśnia Emily O'Reilly.

Jedenaście propozycji poprawy ECI

Europejska inicjatywa obywatelska działa od kwietnia 2012. Od tego czasu trzem projektom udało się zebrać niezbędny milion podpisów w co najmniej siedmiu państwach członkowskich. Najnowsza inicjatywa "Stop wiwisekcji" proponuje przepisy unijne mające na celu wycofywanie doświadczeń na zwierzętach.

W grudniu 2013 roku Rzecznik rozpoczęła badanie funkcjonowania ECI, uwzględniając w tym z konsultacje społeczne, aby dowiedzieć się, w jaki sposób można poprawić funkcjonowanie inicjatyw.

Po przeanalizowaniu opinii Komisji o swoich konsultacjach, ombudsman sformułowała jedenaście propozycji dotyczących ECI. Zwraca się do Komisji o uzasadnienie tych decyzji, w których odrzucono ECI oraz o wyjaśnienia wyborów politycznych Komisji w odniesieniu do dalszych działań związanych z ECI, które uzyskały milion podpisów. Rzecznik wzywa także Komisję do poprawy systemu online do zbierania podpisów, a także kontroli jakości w celu zapewnienia, że informacje o finansowaniu i sponsoringu są poprawne.

Ze względu na różne zasady zbierania podpisów w państwach członkowskich, nie wszyscy obywatele UE są obecnie w stanie podpisać inicjatywy. Rzecznik apeluje do Komisji, aby po raz kolejny zaproponowała prostsze i jednolite wymagania dla wszystkich państw członkowskich.

Pełna lista propozycji dostępna jest tutaj.

Kontekst

Europejska inicjatywa obywatelska (European Citizens' Initiatives – ECI) umożliwia wezwanieKomisji Europejskiej do zaproponowania przepisów unijnych w kwestiach, w których UE posiada kompetencje do stanowienia prawa. Inicjatywę obywatelską musi poprzeć co najmniej milion obywateli UE pochodzących z przynajmniej 7 spośród 28 państw członkowskich. W przypadku każdego z tych 7 państw wymagane jest osiągnięcie minimalnej liczby deklaracji poparcia.

Przepisy proceduralne dotyczące europejskiej inicjatywy obywatelskiej określono w rozporządzeniu UE przyjętym przez Parlament Europejski i Radę w lutym 2011 r.


Źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce