Komisja Europejska przedstawiła dziś propozycję nowych rygorystycznych przepisów w odniesieniu do pośredników, takich jak doradcy podatkowi, księgowi, banki i prawnicy, którzy opracowują dla swoich klientów systemy planowania podatkowego i ułatwiają ich stosowanie.

 

W niedawnych doniesieniach, między innymi na temat dokumentów panamskich („Panama Papers”), media ujawniły, że niektórzy pośrednicy aktywnie pomagają przedsiębiorstwom i osobom fizycznym w unikaniu opodatkowania, zwykle za pomocą złożonych systemów transgranicznych. Przedstawiony dziś wniosek służy zwalczaniu takiego agresywnego planowania podatkowego poprzez nasilenie kontroli niespotykanych wcześniej praktyk, stosowanych przez podmioty zajmujące się planowaniem podatkowym i doradców podatkowych.

Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Valdis Dombrovskis, odpowiedzialny za sprawy euro i dialog społeczny, a także za stabilność finansową, usługi finansowe i unię rynków kapitałowych, powiedział: Unia Europejska stała się pionierem w zwiększaniu przejrzystości w obszarze agresywnego planowania podatkowego. Działania te przynoszą już pożądane rezultaty. Dzisiaj proponujemy nałożenie odpowiedzialności na pośredników, którzy tworzą i sprzedają systemy unikania zobowiązań podatkowych. W końcowym rozrachunku zwiększy to wpływy z podatków w państwach członkowskich.

Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych, podatków i ceł, stwierdził: Wciąż podnosimy poprzeczkę w naszych działaniach na rzecz przejrzystości podatkowej. Dziś koncentrujemy się na specjalistach, którzy ułatwiają popełnianie nadużyć podatkowych. Administracje podatkowe powinny mieć dostęp do informacji, których potrzebują do skutecznej walki z systemami agresywnego planowania podatkowego. Nasz wniosek umocni pozycję tych pośredników, którzy postępują zgodnie z duchem i literą prawa, natomiast bardzo utrudni życie tym, którzy go nie przestrzegają. Nie ustajemy w dążeniu do stworzenia sprawiedliwszego systemu opodatkowania w całej Europie.

Transgraniczne systemy planowania podatkowego, noszące pewne cechy charakterystyczne lub „znamiona”, które mogą narażać budżet państwa na straty, będą musiały być teraz automatycznie zgłaszane organom skarbowym, zanim zostaną zastosowane. Komisja określiła główne takie znamiona, w tym wykorzystanie strat w celu zmniejszenia zobowiązań podatkowych, wykorzystywanie specjalnych korzystnych systemów podatkowych lub operacje z udziałem państw, które nie spełniają międzynarodowych standardów w zakresie dobrego zarządzania.

Obowiązek zgłaszania transgranicznego systemu noszącego co najmniej jedno z tych znamion będzie spoczywał na:

pośredniku, który dostarczył dany system transgraniczny w celu jego wdrożenia i stosowania przez przedsiębiorstwo lub osobę fizyczną;

osobie fizycznej lub przedsiębiorstwie, które otrzymały daną poradę, jeżeli pośrednik dostarczający system transgraniczny nie ma siedziby w UE lub jest związany obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej bądź poufności informacji;

osobie fizycznej lub przedsiębiorstwie wdrażającym system transgraniczny, jeżeli został on opracowany przez ich wewnętrznych doradców podatkowych lub prawników. 

Państwa członkowskie będą automatycznie wymieniać się otrzymanymi informacjami o systemach agresywnego planowania podatkowego za pośrednictwem scentralizowanej bazy danych, co zapewni wczesne ostrzeganie o nowych zagrożeniach w dziedzinie unikania opodatkowania i umożliwi szybkie podjęcie działań w celu zablokowania szkodliwych rozwiązań. Obowiązek zgłoszenia danego systemu oznacza tylko, że wymaga on przeprowadzenia kontroli przez organy podatkowe, a nie że z pewnością jest on szkodliwy. Państwa członkowskie będą jednak zobowiązane do wprowadzenia skutecznych i odstraszających kar wobec tych przedsiębiorstw, które nie przestrzegają przepisów w zakresie przejrzystości. Kary takie stanowić będą nowy środek mocno zniechęcający do wspierania lub ułatwiania nadużyć podatkowych.

Nowe przepisy są kompleksowe i obejmują one wszystkich pośredników, wszystkie potencjalnie szkodliwe systemy oraz wszystkie państwa członkowskie. Pośrednik będzie miał obowiązek przekazać swojemu macierzystemu organowi podatkowemu szczegółowe informacje dotyczące każdego systemu opodatkowania, zawierającego jedno lub więcej określonych znamion, w ciągu pięciu dni od daty dostarczenia takiego rozwiązania klientowi.

Komisja pod przewodnictwem Jeana Claude'a Junckera poczyniła znaczne postępy w zwiększaniu przejrzystości podatkowej oraz zwalczaniu uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania. Nowe unijne przepisy w celu zablokowania sztucznych uzgodnień podatkowych, jak również nowe wymogi dotyczące przejrzystości w odniesieniu do rachunków finansowych, interpretacji prawa podatkowego oraz działalności przedsiębiorstw międzynarodowych zostały już uzgodnione i stopniowo wchodzą w życie. Obecnie negocjowane są wnioski dotyczące surowszych przepisów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy, wymogu publicznej sprawozdawczości w podziale na kraje i bardziej rygorystycznych przepisów w zakresie dobrego zarządzania w odniesieniu do funduszy unijnych. Ponadto jeszcze w tym roku powinny zostać zakończone prace nad nowym unijnym wykazem niewspółpracujących jurysdykcji podatkowych.

Dzisiejszy wniosek umożliwi również wzmocnienie unijnych ram przejrzystości podatkowej, rzucając nowe światło na działalność pośredników i stosowane rozwiązania w dziedzinie planowania podatkowego. Zapewni on także w całej UE zharmonizowane podejście do wdrażania zalecanych przepisów dotyczących obowiązku ujawniania informacji, sformułowanych w ramach projektu OECD dotyczącego erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (ang. Base Erosion and Profit Shifting, BEPS) i zatwierdzonych przez grupę G-20. W październiku ubiegłego roku państwa członkowskie wyraziły swoje poparcie dla wniosku Komisji dotyczącego tych środków.

Wniosek, który ma postać zmiany dyrektywy w sprawie współpracy administracyjnej, zostanie przedłożony Parlamentowi Europejskiemu do konsultacji, a następnie Radzie w celu jego przyjęcia. We wniosku przewidziano, że nowe wymogi dotyczące zgłaszania wejdą w życie 1 stycznia 2019 r. i od tego dnia państwa członkowskie UE będą zobowiązane wymieniać się informacjami co trzy miesiące.

Dodatkowe informacje:

Pytania i odpowiedzi na temat nowych przepisów dotyczących przejrzystości, mających zastosowanie do pośredników (informacje w języku angielskim)