Naszym celem jest ograniczenie pola działania terrorystów: utrudnianie im podróżowania, szkolenia, pozyskiwania środków finansowych, broni i materiałów wybuchowych – mówił komisarz Julian King prezentując 10. sprawozdanie dotyczące unii bezpieczeństwa. Komisja naciska m.in. na walkę z nielegalnym handlem bronią palną, w szczególności na Bałkanach Zachodnich.

Komisja Europejska poinformowała o działaniach podjętych od czasu wygłoszenia przez przewodniczącego Jeana-Claude'a Junckera orędzia o stanie Unii w 2016 r., mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa na granicach zewnętrznych UE, usprawnienie wymiany informacji między państwami członkowskimi, ograniczenie pola działania terrorystów oraz zapobieganie radykalizacji postaw.

Komisja wywiązała się z wszystkich zobowiązań dotyczących priorytetów w zakresie bezpieczeństwa wskazanych przez przewodniczącego Jeana-Claude'a Junckera. W niniejszym 10. sprawozdaniu w sprawie postępów w realizacji unii bezpieczeństwa zaprezentowano również postępy poczynione w odniesieniu do innych kwestii związanych z bezpieczeństwem, perspektywę dalszych prac w ciągu najbliższych 12 miesięcy i w późniejszym okresie.

Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: - W zeszłym roku podjęto znaczące kroki w kierunku stworzenia prawdziwej unii bezpieczeństwa. Jednak ataki przeprowadzone w ubiegłym miesiącu pokazały, że aby zapewnić bezpieczeństwo naszym obywatelom, konieczne są dalsze intensywne działania. Wdrożono wszystkie środki przedstawione przez przewodniczącego Jeana-Claude'a Junckera w orędziu o stanie Unii w 2016 r. i programie prac Komisji na 2017 r. Jest to solidna podstawa do dalszych wspólnych działań w nadchodzących latach. Aby powstała prawdziwa i skuteczna unia bezpieczeństwa musimy wszyscy współpracować ze sobą w duchu zaufania - instytucje i agencje UE razem z państwami członkowskimi.

Komisarz ds. unii bezpieczeństwa Julian King stwierdził: - Celem UE jest ograniczenie pola działania terrorystów: utrudnianie im podróżowania, szkolenia, pozyskiwania środków finansowych, broni i materiałów wybuchowych. Uczyniliśmy wszystko, co w naszej mocy, by zagwarantować większe bezpieczeństwo granic zewnętrznych, usprawnić wymianę informacji na temat terrorystów i innych przestępców, a także pogłębić naszą współpracę z firmami internetowymi i społecznościami lokalnymi w celu zwalczania radykalizacji postaw. Pozostaje jednak jeszcze wiele do zrobienia, co pokazały tragedie związane z ostatnimi atakami. Nasi obywatele oczekują od nas ochrony i zapewnienia im większego bezpieczeństwa; musimy wspólnie wywiązać się z podjętych zobowiązań.

W poprzednim roku Komisja wspierała działania państw członkowskich w dwóch głównych dziedzinach: zwalczania terroryzmu i przestępczości zorganizowanej oraz środków, które je wspierają; oraz wzmocnienia obrony i rozwijania odporności wobec wymienionych zagrożeń.

• Wdrożone zostały systematyczne kontrole baz danych wszystkich podróżnych, w tym obywateli Unii przekraczających granice zewnętrzne.
• Osiągnięto porozumienie polityczne w sprawie unijnego systemu wjazdu/wyjazdu, który będzie rejestrował dane dotyczące wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich przekraczających granice zewnętrzne UE.
• Trwają prace zmierzające do ustanowienia europejskiego systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) służącego do przeprowadzania kontroli bezpieczeństwa osób podróżujących do Europy bez wiz przed ich przybyciem na granicę Unii.

Sprawniejsza wymiana informacji

• Komisja zaproponowała przepisy mające na celu wzmocnienie systemu informacyjnego Schengen (SIS) jako najbardziej skutecznego narzędzia egzekwowania prawa UE.
• Aby uzupełnić braki w unijnym zarządzaniu danymi, Komisja przedstawiła wnioski dotyczące wymiany informacji z rejestrów karnych dotyczących obywateli państw trzecich w ramach europejskiego systemu przekazywania informacji z rejestrów karnych (ECRIS).
• Komisja zaprezentowała nowe podejście służące do osiągnięcia interoperacyjności unijnych systemów informacyjnych na potrzeby granic i bezpieczeństwa.
• Nowe rozporządzenie o Europolu, dzięki któremu Agencja uzyskała narzędzia niezbędne do bardziej skutecznego, efektywnego i odpowiedzialnego działania, weszło w życie w maju. Agencji przydzielono również więcej zasobów.

Ograniczenie pola działania terrorystów

• Dyrektywa w sprawie zwalczania terroryzmu przewiduje rozszerzenie katalogu praw ofiar terroryzmu oraz kryminalizację czynów takich jak finansowanie terroryzmu, podejmowanie szkolenia lub podróży w celach terrorystycznych.
• W celu zwiększenia kontroli nabywania i posiadania broni i uniemożliwienia przestępcom i terrorystom dostępu do najbardziej niebezpiecznych rodzajów broni wojskowej przyjęto również zmienioną dyrektywę w sprawie broni palnej. Komisja nasiliła walkę z nielegalnym handlem bronią palną, w szczególności na Bałkanach Zachodnich.
• Aby zaostrzyć przepisy i kontrole dotyczące substancji, które mogą zostać wykorzystane do wytwarzania materiałów wybuchowych domowymi sposobami, Komisja rozpoczęła przegląd unijnego rozporządzenia w sprawie prekursorów materiałów wybuchowych.
• Nowa grupa ds. ochrony celów miękkich stanowi platformę umożliwiającą wymianę wytycznych i najlepszych praktyk w zakresie sposobów ochrony obszarów publicznych.
• Komisja przedstawiła trzy wnioski mające na celu uzupełnienie ram prawnych dotyczących prania pieniędzy, nielegalnych przepływów pieniężnych oraz zamrażania i konfiskowania aktywów, służące zwalczaniu finansowania terroryzmu.

Zapobieganie radykalizacji

• Komisja współpracuje z platformami internetowymi w ramach Forum UE ds. Internetu w celu ograniczenia dostępu do treści terrorystycznych i zainicjowała program na rzecz wzmacniania społeczeństwa obywatelskiego służący promowaniu przesłań alternatywnych w internecie. Jednostka ds. zgłaszania podejrzanych treści w internecie działająca w ramach Europolu zasygnalizowała 35 tys. przypadków treści terrorystycznych w internecie w ciągu ostatnich 2 lat; 80-90 % z nich zostało usuniętych.
• Komisja nadal oferuje swoje wsparcie w zakresie zapobiegania i zwalczania radykalizacji postaw na szczeblu krajowym i lokalnym, zwłaszcza za pośrednictwem sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw (RAN) oraz dzięki utworzeniu grupy ekspertów wysokiego szczebla na temat radykalizacji postaw.

W dzisiejszym sprawozdaniu przedstawiono szczegółowo harmonogram prac na przyszły rok we wspomnianych obszarach, jak również wstępną ocenę dalszych działań w następstwie opinii Trybunału Sprawiedliwości w sprawie umowy między UE a Kanadą, której przedmiotem są dane dotyczące przelotu pasażera (umowa PNR). Dokonano również przeglądu postępów w walce z cyberprzestępczością i w dziedzinie bezpieczeństwa transportu.

Bezpieczeństwo to priorytet polityczny obecnej Komisji, podkreślany wielokrotnie od początku jej kadencji – począwszy od wytycznych politycznych przewodniczącego Jean-Claude'a Junckera z lipca 2014 r. aż po ostatnie orędzie o stanie Unii z 14 września 2016 r.

Europejska agenda bezpieczeństwa stanowi punkt odniesienia dla działań Komisji w tej dziedzinie. Określono w niej główne działania mające zapewnić skuteczne reagowanie UE na terroryzm i zagrożenia bezpieczeństwa, obejmujące zwalczanie radykalizacji, zwiększanie bezpieczeństwa cybernetycznego, odcięcie finansowania terrorystom oraz usprawnienie wymiany informacji. Od momentu przyjęcia agendy poczyniono znaczne postępy w jej realizacji, tym samym przygotowując grunt pod skuteczną i rzeczywistą unię bezpieczeństwa. Postępy te są przedstawiane w regularnie publikowanych sprawozdaniach Komisji.

Kolejne sprawozdanie na temat postępów prac nad stworzeniem unii bezpieczeństwa zostanie przedstawione w październiku 2017 r.

• Komunikat: Dziesiąte sprawozdanie w sprawie postępów w realizacji unii bezpieczeństwa
• Komunikat: Europejska agenda bezpieczeństwa
• Arkusz informacyjny: Europa, która chroni
• Arkusz informacyjny: Europejska agenda bezpieczeństwa – aktualna sytuacja