Kryzys migracyjny oraz implementacja wspólnego planu działania będą głównymi tematem szczytu szefów państw i rządów UE z Turcją, który rozpoczął się w poniedziałek po południu (7 marca) w Brukseli. Wdrażanie planu, obejmującego działania na rzecz ograniczenia nieuregulowanej migracji oraz walkę z siatkami przestępczymi zajmującymi się przemytem ludzi, jest obecnie priorytetem Komisji Europejskiej. Polskę w Brukseli reprezentuje premier Beata Szydło.

Na nadzwyczajnym szczycie Turcję będzie reprezentował premier Ahmet Davutoğlu. Przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk podkreślał priorytetowy charakter wspólnego planu działania UE-Turcja w kontekście walki z kryzysem migracyjnym i konieczność podjęcia wszelkich możliwych działań w celu jego realizacji. Po rozmowach z premierem Davutoğlu zaplanowano spotkanie członków Rady Europejskiej.

W ramach przygotowań do szczytu UE-Turcja, w dniach 1 - 4 marca br. Donald Tusk przebywał z wizytą w krajach Bałkanów Zachodnich znajdujących się na szlaku migracyjnym. Przewodniczący Rady Europejskiej odwiedził m.in. Lubljanę, Zagrzeb, Skopje, Ateny i Belgrad. Donald Tusk udał się także do Turcji, gdzie spotkał się z premierem Davutoğlu w Ankarze oraz prezydentem Recepem Tayyipem Erdoğanem w Stambule. Rozmawiano o konieczności powrotu do pełnego funkcjonowania strefy Schengen i jej kodeksu granicznego, a także o pomocy humanitarnej dla uchodźców oraz krajów sąsiadujących z Syrią.
 

Wspólny plan działań

Wspólny plan działań UE-Turcja został opracowany i przyjęty podczas szczytów UE-Turcja w październiku i listopadzie 2015 r. Zakłada on zarówno intensyfikację współpracy na rzecz wspierania Syryjczyków w ramach ochrony tymczasowej oraz zarządzania migracjami, jak i działań na rzecz powstrzymywania napływu migrantów o nieuregulowanym statusie, zapewniając stosowanie przyjętych dwustronnych uzgodnień dotyczących readmisji i szybkiego zawracania tych migrantów, którzy nie potrzebują ochrony międzynarodowej, do ich państw pochodzenia. Plan zawiera też zobowiązanie do podjęcia zdecydowanych i szybkich działań, aby zintensyfikować walkę z siatkami przestępczymi zajmującymi się przemytem.

Turcja podjęła już działania zmierzające do realizacji postanowień planu, takie jak zapewnianie dostępu syryjskim uchodźcom do tureckiego rynku pracy oraz do usług publicznych, a także poprawa wymiany informacji z UE. Odnotowano też postęp w realizacji programu mapy drogowej dotyczącej liberalizacji wizowej dla Turcji – kraj ten zaczął stosować bardziej restrykcyjną politykę wizową względem osób pochodzących z krajów stanowiących źródło migracji do Unii. Dodatkowo, Turcja zobowiązała się do wzmocnienia ochrony granic. Liczba migrantów nielegalnie przybywających do Unii z terytorium Turcji jest jednak wciąż zbyt wysoka.
 

Komisja Europejska ogłosiła z kolei pierwsze projekty realizowane w ramach mechanizmu koordynacji funduszy unijnych oraz dzięki dobrowolnym wpłatom państw członkowskich Facility for Refugees in Turkey. Obejmują one poprawędostępu syryjskich dzieci w wieku szkolnym do edukacji (55 mln euro) oraz przekazanie pomocy humanitarnej na rzecz Światowego Programu Żywnościowego (40 mln euro).
 

Dodatkowe informacje:

• Konkluzje szczytu UE-Turcja z listopada 2015 r.
• Konkluzje szczytu UE-Turcja z października 2015 r.
• Odpowiedź UE na kryzys migracyjny