Normy w dziedzinie azylu
Aby lepiej zarządzać kryzysem uchodźczym i ewentualnie przywrócić przekazywanie osób ubiegających się o azyl do innych państw członkowskich na podstawie rozporządzenia dublińskiego, Komisja przyjęła drugie zalecenie w sprawie konkretnych środków, jakie Grecja powinna podjąć w celu pełnego wdrożenia norm w dziedzinie azylu.
W zaleceniu zauważono, że mimo trudnej sytuacji, z którą ma do czynienia Grecja, od przyjęcia pierwszego zalecenia w lutym czyni ona stałe wysiłki w usprawnianiu swojego systemu azylowego, co obejmuje wzmacnianie zdolności służby azylowej i zdolności przyjmowania uchodźców oraz tworzenie ram bezpłatnej pomocy prawnej i ustanawianie nowych organów odwoławczych. Wciąż należy jeszcze jednak osiągnąć dalsze postępy, zanim możliwe będzie – zgodnie z tegorocznym celem – wznowienie przekazywania nielegalnych migrantów na podstawie rozporządzenia dublińskiego.
Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos powiedział: W ostatnich miesiącach, mimo ciągłego obciążenia związanego z trwającym kryzysem migracyjnym, Grecja osiągnęła postępy w usprawnianiu swojego systemu azylowego i zapewnianiu lepszych warunków dla migrantów i uchodźców. Komisja, wspólnie z innymi państwami członkowskimi, będzie w dalszym ciągu wspierać Grecję w zakresie odpowiedniego zarządzania dużą liczbą osób ubiegających się o azyl obecnych w tym kraju, dzięki czemu będzie on w stanie stopniowo powracać do systemu dublińskiego.
Władze państw członkowskich muszą zdecydować – pod nadzorem sądów krajowych i europejskich – czy uznają, że warunki pozwalają na przywrócenie przekazywania osób do Grecji na podstawie rozporządzenia dublińskiego. Zalecenie Komisji stanowi plan działania, w którym określono kroki, które Grecja musi podjąć, aby uzyskać sprawnie funkcjonujący systemu azylowy i być w pełni częścią europejskiego systemu dublińskiego.
W dzisiejszym zaleceniu stwierdza się, że od czasu przyjęcia pierwszego zalecenia władze greckie nieustannie pracują – przy wsparciu Komisji, Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), państw członkowskich i organizacji międzynarodowych – w celu poprawy funkcjonowania systemu azylowego, z uwzględnieniem wskazanych w zaleceniu niedociągnięć.
Przy finansowym wsparciu Komisji Grecja znacznie zwiększyła swoją ogólną zdolność przyjmowania nielegalnych migrantów i osób ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej oraz osiągnęła postępy w zakresie tworzenia regionalnych urzędów azylowych i rekrutacji większej liczby personelu służby azylowej. Dzięki temu zwiększono zdolność do rozpatrywania wniosków. Grecka służba azylowa podwoiła zasoby ludzkie w stosunku do 2015 r. Dokonano także znaczącego postępu w odniesieniu do długoletnich zaległości w rozpatrywaniu spraw azylowych.
Jednocześnie obecny kryzys uchodźczy i migracyjny w dalszym ciągu stanowi ogromne obciążenie dla systemu azylowego i migracyjnego Grecji. Dzieje się tak, ponieważ jest to państwo pierwszego wjazdu na szlaku wschodniośródziemnomorskim. Choć od czasu wejścia w życie postanowień oświadczenia UE-Turcja doszło do znacznego spadku liczby codziennie napływających migrantów, na Grecję nałożone zostały nowe obowiązki.
Przyjęte dziś zalecenie określa konkretne kroki, które Grecja musi podjąć, aby powrócić do systemu dublińskiego, skupiając się przede wszystkim na:
- ustanowieniu trwałych i tymczasowych otwartych ośrodków recepcyjnych o odpowiednich warunkach oraz zapewnieniu dostępu do edukacji małoletnim;
- umożliwieniu łatwego dostępu do procedury azylowej, m.in. poprzez dołożenia starań, by greckie służby azylowe posiadały odpowiedni personel i były dobrze zorganizowane;
- bezzwłocznym ustanowieniu nowego organu odwoławczego oraz dołożeniu starań, by posiadał on odpowiedni personel, aby możliwe było rozpatrywanie wszystkich obecnych i przyszłych wniosków;
- zapewnieniu dostępu do skutecznej w praktyce bezpłatnej pomocy prawnej;
- ustanowieniu struktur dla wnioskodawców wymagających szczególnej troski, w tym małoletnich bez opieki, m.in. poprzez wdrożenie odpowiedniej procedury przyznawania opieki prawnej.
W zaleceniu wzywa się Grecję do złożenia pierwszego sprawozdania do końca czerwca, a następnie co miesiąc, w których wykaże ona obszary, w których osiągnęła postępy, oraz działania podjęte przez władze greckie w celu usunięcia braków w swoim systemie azylowym. Komisja przedstawi sprawozdanie z postępów poczynionych przez władze greckie we wrześniu i zaktualizuje swoje szczegółowe zalecenia. Ostatecznym celem jest wznowienie przekazywania nielegalnych imigrantów w ramach systemu dublińskiego do końca grudnia, zgodnie z planem działania przywrócenia strefy Schengen .