Ponad 8 na 10 osób zaangażowanych w finansowaną przez UE inicjatywę wspierającą innowacyjne metody nauczania i udoskonalenie materiałów edukacyjnych dla dzieci uważa, że program miał na nie pozytywny i długofalowy wpływ. Według nowego badania, podobny odsetek osób stwierdził również, że bez wsparcia UE nie można by osiągnąć tych samych wyników.

Projekty były finansowane w ramach unijnego programu Comenius, który wspiera różne rodzaje działań takie jak partnerstwa szkół, szkolenia dla nauczycieli czy sieć szkół eTwinning. Program ten jest częścią programu „Uczenie się przez całe życie”, którego następcą od stycznia 2014 r. będzie „Erasmus dla wszystkich”. W ramach programu Comenius co roku przeznacza się ok. 13 mln EUR na rzecz uniwersytetów, placówek kształcących nauczycieli, organizacji pozarządowych oraz szkół, aby wspierać opracowywanie nowych metod nauczania i materiałów edukacyjnych. Innowacyjne nauczanie obejmuje na przykład wykorzystanie aktorstwa i nauk podstawowych w edukacji małych dzieci (zob. kontekst).
„Chcemy pomóc szkołom w przekazywaniu uczniom wiedzy, umiejętności i pewności siebie, których potrzebują, aby w pełni rozwinąć swój potencjał” powiedziała Androulla Vassiliou, komisarz UE ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży. „Wartość tej europejskiej inicjatywy polega na tym, że nauczyciele i szkoły poznają różne podejścia i zapoznają się z wiedzą fachową, co sprawia, że w szkołach wprowadzanych jest więcej innowacyjnych rozwiązań.”
Badanie wykazało, że największy pozytywny wpływ inicjatywa wywarła na osoby bezpośrednio zaangażowane w projekty, które stwierdziły, że poszerzyło to ich horyzonty, ułatwiło dostęp do najlepszych praktyk i innowacji oraz poprawiło umiejętności zawodowe w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych, języków obcych i zarządzania.
Większość organizacji zwraca uwagę przede wszystkim na takie korzyści jak możliwość nawiązania nowych kontaktów i stworzenia synergii, zarówno wewnątrz instytucji jak i z innymi placówkami. Wpływ projektów i sieci na system szkolnictwa jest mniej odczuwalny, ale większość respondentów uważa, że faktycznie istnieje, na przykład wtedy, gdy moduły szkoleń dla nauczycieli lub treść szkoleń opracowana w ramach projektu lub sieci zostają włączone do oficjalnych programów.
Kontekst
„Badanie wpływu scentralizowanych działań Comenius: projekty wielostronne Comenius oraz sieci wielostronne Comenius” przeprowadziła dla Komisji Europejskiej grecka organizacja edukacyjna Ellinogermaniki Agogi w okresie od grudnia 2010 r. do grudnia 2012 r. Obejmowało ono badanie uczestników 145 projektów i sieci.
Przykłady projektów
Projekt DICE obejmował 12 krajów (Węgry, Republikę Czeską, Niderlandy, Norwegię, Palestynę, Polskę Portugalię, Rumunię, Serbię, Słowenię, Szwecję oraz Zjednoczone Królestwo). Koncentrował się na pozytywnym wpływie nauki aktorstwa na rozwój uczniów. Organizacje pozarządowe oraz uniwersytety z tych krajów współpracowały przy prowadzeniu badań. Partnerami w programie były osoby prowadzące teatry edukacyjne i artyści, psychologowie i socjologowie. W ciągu dwóch lat Unia Europejska przekazała na współfinansowanie projektu kwotę 282 000 EUR .
W ramach projektu Naturbild uniwersytety i placówki szkolące nauczycieli z sześciu państw (Niemiec, Austrii, Węgier, Słowacji, Rumunii i Bułgarii) opracowały nową strategię nauczania, która ma pomóc dzieciom w przejściu z przedszkola do szkoły podstawowej. Konsorcjum przeprowadzało analizy nagrań wideo zabaw dzieci i lekcji, a następnie wykorzystywało je do szkolenia nauczycieli na specjalnych warsztatach. W ciągu dwóch lat unijne współfinansowanie dla projektu wyniosło 298 000 EUR .
Comenius i eTwinning
Program Comenius jest dostępny dla szkół, nauczycieli i organizacji edukacyjnych z 27 państw członkowskich UE, Chorwacji, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Szwajcarii i Turcji. Niektóre części programu są również dostępne dla organizacji z byłej jugosłowiańskiej republiki Macedonii oraz Serbii. W projektach i sieciach, na których skupiło się wspomniane nowe badanie, mogą brać udział również dodatkowi partnerzy z dowolnych innych państw.
eTwinning powstał w 2005 r. jako społeczność szkół w Europie i od tego czasu stale się rozwija. 200 000 nauczycieli i ponad 100 000 szkół z 33 europejskich państw (27 państw członkowskich UE, Islandia, Szwajcaria, Norwegia, Turcja, Chorwacja oraz była jugosłowiańska republika Macedonii) zarejestrowało się, aby móc korzystać z tego bezpłatnego i bezpiecznego środowiska umożliwiającego szkolenie nauczycieli i realizację wspólnych projektów edukacyjnych. Portal projektu eTwinning jest dostępny w 25 językach. W ramach inicjatywy eTwinning Plus, wdrożonej w marcu 2013 r., do społeczności eTwinning dołączyły wybrane szkoły z Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Mołdowy i Ukrainy.
Kim był Comenius?
Unijny program Comenius dla szkół nazwany jest imieniem czeskiego pisarza i naukowca Jana Amosa Comeniusa (1592-1670), uważanego a ojca edukacji powszechnej opartej na równych szansach dla wszystkich dzieci. Comenius mieszkał i pracował w wielu państwach europejskich.

Marta Angrocka-Krawczyk
Wydział prasy
Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce