Komisja Europejska przyjęła drugie sprawozdanie ze stosowania rozporządzenia o europejskiej inicjatywie obywatelskiej
Szacuje się, że 9 mln Europejczyków ze wszystkich 28 państw członkowskich poparło europejską inicjatywę obywatelską od czasu jej wejścia w życie w 2012 roku. Cztery zakończone sukcesem inicjatywy zebrały dotychczas ponad milion podpisów, a Komisja zobowiązała się do podjęcia działań następczych w ramach trzech z nich.
Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans oświadczył: „Fakt, iż w ciągu ostatnich sześciu lat 9 milionów osób poparło europejską inicjatywę obywatelską wskazuje na to, że wspiera ona uczestnictwo oraz debatę na szczeblu transgranicznym, wywierając konkretny wpływ na politykę UE. Musimy jednak pójść dalej: nasz ostatni wniosek dotyczący reformy ułatwi obywatelom inicjowanie nowych inicjatyw i udział w nich, zezwalając równocześnie młodym ludziom w wieku od 16 lat na zabranie głosu.”
Udoskonalenia o charakterze nieustawodawczym zostały wdrożone w ciągu trzech ostatnich lat. Komisja Junckera przyjęła również bardziej polityczne podejście – wszystkie wnioski o rejestrację (przed uzyskaniem możliwości zbierania podpisów) rozpatrywane są od teraz przez kolegium komisarzy, a w niektórych przypadkach dokonuje się częściowej rejestracji. Zmiany te zaowocowały znacznym wzrostem liczby inicjatyw dopuszczonych do rejestracji: około 90 proc. zaproponowanych inicjatyw od kwietnia 2015 r., w porównaniu do 60 proc. wszystkich propozycji w poprzednim trzyletnim okresie.
Spośród 4 inicjatyw obywatelskich, które otrzymały poparcie ponad miliona obywateli, Komisja prowadzi nieustawodawcze działania następcze w odniesieniu do inicjatywy „Stop wiwisekcji”; w odpowiedzi na inicjatywę „Right2Water” Komisja zaproponowała w lutym rewizję dyrektywy w sprawie wody pitnej; w następstwie inicjatywy „Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami”, Komisja zapowiedziała przyjęcie wniosku ustawodawczego w celu zwiększenia przejrzystości ocen naukowych i procesu decyzyjnego.
Po przedstawieniu przez Komisję pierwszego sprawozdania ze stosowania rozporządzenia o europejskiej inicjatywie obywatelskiej w marcu 2015 r., rozpoczęto ocenę skutków w celu poprawy skuteczności tego narzędzia, włączając w to otwarte konsultacje publiczne. W dniu 13 września 2017 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący nowego rozporządzenia, który musi teraz zostać przyjęty przez Parlament Europejski i Radę. Nowe rozporządzenie zwiększy dostępność europejskiej inicjatywy obywatelskiej, zmniejszy jej uciążliwości oraz ułatwi jej stosowanie organizatorom i zwolennikom. Komisja wzywa do przyjęcia tego rozporządzenia do końca 2018 r., aby mogło ono wejść w życie w styczniu 2020 r.
Wnioski zostaną omówione z zainteresowanymi stronami w trakcie Dnia Europejskiej Inicjatywy Obywatelskiej, zorganizowanego przez Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny 10 kwietnia.
Kontekst
Europejska inicjatywa obywatelska została wprowadzona Traktatem z Lizbony i od wejścia w życie rozporządzenia w sprawie inicjatywy wdrażającego postanowienia Traktatu, czyli od kwietnia 2012 r., stanowi instrument, przy pomocy którego obywatele mogą kształtować działania UE.
Po formalnej rejestracji inicjatywy 1 milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich będzie mógł zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosku ustawodawczego w jednej z dziedzin, w których posiada ona takie uprawnienia.
Zgodnie z warunkami dopuszczalności, przewidzianymi w rozporządzeniu w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej, proponowane działanie nie może wykraczać w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie proponowania aktów prawnych, nie może być oczywistym nadużyciem, nie może być ewidentnie niepoważne lub dokuczliwe ani w sposób oczywisty sprzeczne z wartościami Unii.
Więcej informacji:
Wniosek Komisji dotyczący zmienionego rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej
ZAŁĄCZNIK: Przegląd wszystkich zaproponowanych inicjatyw obywatelskich:
Pierwsze 3 lata (04/2012-03/2015) |
Kolejne 3 lata (04/2015-03/2018) |
Ogółem (od 04/2012) |
|
Zarejestrowane inicjatywy ogółem |
31 |
17 |
48 |
Odrzucone wnioski o zarejestrowanie ogółem |
20 |
2 |
22 |
Źródło: Rejestr europejskich inicjatyw obywatelskich