akość wody w europejskich kąpieliskach pozostaje wysoka, jak wynika z opublikowanej dziś oceny jakości wody w kąpieliskach europejskich. W 2019 r. prawie 85 proc. kąpielisk monitorowanych w całej Europie spełniało najwyższe i najbardziej rygorystyczne unijne normy „doskonałej" jakości.

Wyniki opublikowane przez Europejską Agencję Środowiska (EEA) i Komisję Europejską stanowią dobrą wskazówkę na temat tego, gdzie można oczekiwać najlepszej jakości wody w kąpieliskach. Jednak ze względu na pandemię koronawirusa i środki ograniczające wprowadzone w całej Europie, zaleca się, aby obywatele uzyskali od władz lokalnych i krajowych oraz od podmiotów prowadzących obiekty plażowe aktualne informacje na temat środków bezpieczeństwa w kąpieliskach. Aby wspomóc państwa członkowskie w stopniowym znoszeniu ograniczeń podróży i umożliwić przedsiębiorstwom turystycznym ponowne otwarcie po miesiącach zamknięcia, przy jednoczesnym przestrzeganiu niezbędnych środków ostrożności w zakresie zdrowia, 13 maja Komisja przedstawiła pakiet wytycznych i zaleceń.

Virginijus Sinkevičius, komisarz ds. środowiska, rybołówstwa i oceanów, stwierdził: Czyste kąpieliska są zwykle traktowane jako coś oczywistego, ale faktycznie są jednym z wspólnych osiągnięć europejskich. Jest to wynik ciężkiej pracy wielu osób przez wiele lat. Tegoroczne sprawozdanie ponownie potwierdza, że obywatele Europy mogą nadal cieszyć się bardzo wysokimi standardami jakości w trakcie kąpieli w wodach europejskich oraz że należy wprowadzić wszelkie środki, aby dalej podążać tą drogą.

Hans Bruyninckx, dyrektor wykonawczy Europejskiej Agencji Środowiska, powiedział: Regularne monitorowanie i ocena wody w kąpieliskach mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia, aby zachowana była wysoka jakość wody w całej Europie oraz aby – w razie potrzeby – podjęte zostały skuteczne działania w celu rozwiązania problemu zanieczyszczenia wody. Czystsze kąpieliska są korzystne nie tylko dla naszego zdrowia i dobrostanu, ale także dla zdrowia środowiska.

Prawie wszystkie spośród 22 295 kąpielisk monitorowanych w zeszłym roku w całej Europie (z czego 21 981 znajdowało się w 28 państwach członkowskich UE, w tym w Zjednoczonym Królestwie) spełniały minimalne wymogi jakości. Albania i Szwajcaria również monitorowały i zgłaszały jakość swoich kąpielisk i ich dane zostały uwzględnione w ocenie.

Odnotowano jedynie niewielki spadek liczby kąpielisk spełniających najwyższe normy „doskonałej" jakości wody oraz minimalne wymagania „dostatecznej" jakości określone w dyrektywie UE dotyczącej jakości wody w kąpieliskach. „Doskonałą" jakość osiągnęło 85 proc. kąpielisk w Europie. Jakość co najmniej „dostateczną" osiągnęło 95 proc. W ocenie stwierdzono również, że jakość kąpielisk nadmorskich jest lepsza niż tych położonych w głębi lądu.

Jakość „niedostateczną" odnotowano ubiegłym roku w 1,3 proc. monitorowanych kąpielisk europejskich. Liczba ta nie zmienia się znacznie od 2013 r., kiedy to wynosiła 2 proc., co świadczy o długoterminowej poprawie jakości wody w kąpieliskach europejskich.

W ostatnich 40 latach, od kiedy wprowadzono unijną dyrektywę dotyczącą wody w kąpieliskach, jakość wody w kąpieliskach w Europie znacznie się poprawiła. Skuteczne monitorowanie i zarządzanie wprowadzone na mocy dyrektywy, w połączeniu z innymi przepisami UE, takimi jak dyrektywa dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych z 1991 r., doprowadziły do radykalnego ograniczenia ilości nieoczyszczonych lub częściowo przetworzonych odpadów komunalnych i przemysłowych, które trafiają do kąpielisk. W rezultacie w coraz większej liczbie przypadków jakość wody w kąpieliskach nie tylko spełnia minimalne normy, ale także poprawiła się zgodnie z najwyższymi standardami. Oprócz sprawozdania EEA opublikowała również zaktualizowaną interaktywną mapę pokazującą wyniki dla każdego kąpieliska. Dostępne są również zaktualizowane sprawozdania krajowe, jak również informacje na temat wdrażania dyrektywy w poszczególnych krajach.

W najbliższych tygodniach Komisja zamierza przeprowadzić ocenę dyrektywy, aby przeanalizować, co się sprawdza, a co nie. Na tej podstawie Komisja zdecyduje, czy należy wprowadzić dodatkowe inicjatywy w celu poprawy funkcjonowania dyrektywy.

Kontekst

Wszystkie państwa członkowskie UE oraz Albania i Szwajcaria monitorują swoje kąpieliska zgodnie z przepisami unijnej dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach. Ocena jakości wody w kąpieliskach na mocy dyrektywy dotyczącej jakości wody w kąpieliskach uwzględnia dwa parametry mikrobiologiczne: enterokoki jelitowe i Escherichia coli.

Dyrektywa ta określa, czy jakość wody w kąpieliskach można sklasyfikować jako „doskonałą", „dobrą", „dostateczną" lub „niedostateczną" w zależności od ilości wykrytych bakterii kałowych. W przypadkach gdy jakość wody zostaje sklasyfikowana jako „niedostateczna", państwa członkowskie powinny zastosować pewne środki, takie jak zakaz kąpieli lub publikacja ostrzeżeń zawierających informacje dla użytkowników kąpielisk, a także podjąć odpowiednie działania naprawcze.

Zanieczyszczenie wody bakteriami kałowymi nadal stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, zwłaszcza jeżeli występuje w kąpieliskach. Kąpiel na zanieczyszczonych plażach lub w zanieczyszczonych jeziorach może powodować choroby. Głównymi źródłami zanieczyszczeń są ścieki i woda spływająca z gospodarstw i gruntów rolnych. Takie zanieczyszczenie wzrasta podczas intensywnych opadów i powodzi, ze względu na przelewanie się ścieków i zanieczyszczonej wody odpływowej, które spływają do rzek i mórz.