Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i dyrektor generalny WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus zainicjowali w dn. 10.09.2020 r. pierwsze posiedzenie Rady Wysokiego Szczebla ds. Ułatwień i mu współprzewodniczyli, przewodząc pracom w zakresie globalnych ram współpracy dotyczącym akceleratora dostępu do narzędzi walki z COVID-19 (ACT-A), aby przyspieszyć opracowywanie i wdrażanie szczepionek, testów i terapii przeciwko COVID-19, a także usprawnić systemy opieki zdrowotnej.

Celem pierwszego posiedzenia rady było dostosowanie planu na rzecz akceleratora jako kluczowego globalnego rozwiązania służącego przezwyciężeniu kryzysu i przywróceniu działania systemów opieki zdrowotnej oraz światowego wzrostu gospodarczego, uzgodnienie uzasadnienia ekonomicznego i inwestycyjnego na potrzeby pełnego finansowania akceleratora oraz zmobilizowanie przywództwa politycznego i międzynarodowego wsparcia na rzecz sprawiedliwego przydziału środków na szczeblu globalnym.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała: Dzisiejsza inauguracja rady ds. ułatwień przybliża nas do naszego globalnego celu: zapewnienia dostępu do szczepionek, testów i terapii przeciwdziałających koronawirusowi dla każdego potrzebującego i w każdym miejscu. UE wykorzysta wszystkie swoją uprawnienia w zakresie koordynacji, aby pomóc w utrzymaniu jedności świata w walce z koronawirusem. Biorąc pod uwagę przewodnictwo Norwegii i Republiki Południowej Afryki reprezentujących północ i południe w ujęciu globalnym, a także wiedzę fachową WHO i naszych partnerów międzynarodowych, żaden kraj ani żaden region nie zostanie pominięty w tej walce.
Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny WHO, powiedział: Codziennie z powodu COVID-19 umiera prawie 5 000 osób, a światowa gospodarka ma skurczyć się w tym roku o biliony dolarów. Argumenty przemawiające za inwestowaniem w walkę z pandemią nigdy nie były silniejsze. Akcelerator jest najlepszym sposobem, aby zapewnić równy dostęp do szczepionek, diagnostyki i terapii, ale obecnie boryka się z luką w finansowaniu w wysokości 35 mld dolarów. Pełne sfinansowanie akceleratora skróciłoby pandemię –inwestycja ta szybko by się zwróciła w miarę ożywienia gospodarki światowej.
Stella Kyriakides, komisarz ds. zdrowia i bezpieczeństwa żywności, stwierdziła: Jedyna droga do pokonania COVID-19 to działanie razem w skali globalnej. Jedyną drogą naprzód jest solidarność, odpowiedzialność i globalna współpraca. Dziś wzmacniamy nasze globalne przywództwo, aby przyspieszyć rozwój i sprawiedliwą dystrybucję szczepionek, terapii i diagnostyki. Rada ds. ułatwień odegra zasadniczą rolę w realizacji tego celu.

Podczas swojego pierwszego posiedzenia rada przyjęła oświadczenie polityczne, w którym podkreśliła, że globalna współpraca ma kluczowe znaczenie dla walki z wirusem. Podkreślono w nim znaczenie badań, terapii, szczepień i udoskonalonych systemów opieki zdrowotnej dla przezwyciężenia pandemii. W oświadczeniu wspomniano również o poczynionych postępach i wezwano do przeznaczenia dodatkowych zasobów na realizację misji.
W skład rady ds. ułatwień wchodzą przedstawiciele rządów i partnerzy pozarządowi (BMGF, Wellcome Trust). Współprzewodniczą jej Norwegia i Republika Południowej Afryki, dążąc do uzyskania równowagi geograficznej. Rada opiera się na wynikach osiągniętych w ramach ACT-A w ciągu zaledwie czterech miesięcy, takich jak ponad 200 potencjalnych szczepionek, 1 700 badań klinicznych i 80 badań diagnostycznych, a także 100 państw objętych przeglądem w celu określenia braków w zdolnościach.

Kolejne kroki
Ostateczne uwagi na temat inwestycji i planu dotyczącego ACT-A zostaną przedstawione w dniu 17 września, a następnie 30 września odbędzie się wydarzenie wysokiego szczebla ACT-A na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
W dniach 15–30 września odbędą się posiedzenia Zgromadzenia Ogólnego ONZ i grupy G-20, co wzmocni przesłanie dla światowych przywódców. W dniach 12–18 października odbędą się coroczne spotkania Banku Światowego/MFW mające na celu ocenę wyzwań gospodarczych i wstępnych zobowiązań. W okresie od listopada do marca 2021 r. szczyt grupy G-20 i inne powiązane wydarzenia będą opracowywały reakcję na zestaw takich zobowiązań.
Ostatecznie kampania na rzecz poparcia ACT-A ma na celu sprostanie poważnym wyzwaniom politycznym i zabezpieczenie potrzeb finansowych w wysokości ponad 29 mld euro (35 mld dolarów).

Informacje ogólne
Wprowadzony pod koniec kwietnia 2020 r. akcelerator dostępu do narzędzi walki z COVID-19 jednoczy działania rządów, naukowców, przedsiębiorstw, społeczeństwa obywatelskiego i filantropów oraz globalnych organizacji działających w dziedzinie zdrowia (Bill & Melinda Gates Foundation, CEPI, FIND, Gavi, The Global Fund, Unitaid, Wellcome, WHO, Bank Światowy oraz Globalny Fundusz Finansowania). Ma on na celu przyspieszenie rozwoju powszechnie dostępnych szczepionek, terapii i diagnostyki oraz usprawnienie niezbędnych systemów opieki zdrowotnej. Kluczowe znaczenie ma wymiana wiedzy i danych. ACT będzie funkcjonował przez 2 lata (z możliwością przedłużenia). Nie zostanie utworzona żadna nowa struktura fizyczna, natomiast zostanie spożytkowana wiedza fachowa istniejących instytucji i partnerów.https://www.theglobalfund.org/en/
Trzy partnerstwa odnoszące się do szczepionek, terapii i diagnostyki określają strategię, niezbędne zasoby i ustanawiają zasady odpowiedzialności. Skupiają one przemysł, badania naukowe, fundacje, organy regulacyjne i organizacje międzynarodowe, zgodnie z podejściem opartym na łańcuchu wartości – od badań naukowych po produkcję i wdrażanie. Przedmiotowe partnerstwa działają w sposób jak najbardziej autonomiczny i są wspierane przez grupę partnerów rządowych i prywatnych nienastawionych na zysk.
Celem ACT-A jest ochrona systemów opieki zdrowotnej oraz przywrócenie funkcjonowania społeczeństw i gospodarek poprzez przyspieszenie rozwoju, sprawiedliwy przydział i zwiększone dostawy 2 mld dawek szczepionek do końca 2021 r., 245 mln terapii do połowy 2021 r. i 500 mln testów do połowy 2021 r.
Komisja Europejska jest zdeterminowana do działań na rzecz globalnego rozwiązania problemu pandemii. W tym celu od 4 maja 2020 r. Komisja zebrała niemal 16 mld euro w ramach globalnej reakcji na pandemię koronawirusa – globalnej kampanii na rzecz powszechnego dostępu do testów, leczenia i szczepionek przeciwko koronawirusowi oraz globalnego ożywienia gospodarczego.

Więcej informacji
Działania podejmowane przez UE w odpowiedzi na koronawirusa
 
WHO i Komisja inicjują działanie rady ds. ułatwień Pobierz (50.527 kB - PDF)