Komisja przedstawia dziś (tj. 14 kwietnia 2021 r.) nową strategię zwalczania handlu ludźmi (2021–2025). Strategia skupia się na zapobieganiu przestępstwom, ściganiu ich sprawców oraz ochronie ofiar i wzmacnianiu ich pozycji. W latach 2017–2018 w Unii Europejskiej zarejestrowano ponad 14 000 ofiar. Szacuje się, że w skali światowej zyski handlarzy ludźmi sięgają 29,4 mld euro w ciągu zaledwie jednego roku.
W sytuacji, gdy handlarze ludźmi coraz częściej działają przez internet, popyt na ich usługi nie spada, a pandemia ułatwia wykorzystywanie ofiar, przedstawione dziś środki ujęte w strategii umożliwią Unii Europejskiej i jej państwom członkowskim coraz sprawniejsze reagowanie.
Wiceprzewodniczący ds. promowania naszego europejskiego stylu życia Margaritis Schinas oświadczył: Zwalczanie handlu ludźmi jest częścią naszych działań na rzecz budowania Europy, która chroni. Handlarze ludźmi wykorzystują słabość swoich ofiar. W przedstawianej dziś strategii przyjmujemy podejście trójtorowe, wykorzystując prawodawstwo, wsparcie polityczne i operacyjne oraz finansowanie, aby zmniejszyć popyt, udaremnić prowadzenie tego odrażającego procederu oraz wzmocnić pozycję jego ofiar.
Komisarz do spraw wewnętrznych Ylva Johansson stwierdziła: Handel ludźmi to przestępstwo, na które nie powinno być miejsca w naszych społeczeństwach. Tymczasem proceder trwa, a większość jego ofiar to kobiety i dzieci, przeważnie sprzedawane w celu wykorzystywania seksualnego. Jesteśmy winni ofiarom ochronę, a sprawcom – którzy traktują ludzi jak towar – należy wymierzyć sprawiedliwość. Zbadamy, czy obecnie obowiązujące przepisy nadal dobrze spełniają swoją funkcję, i ocenimy możliwość kryminalizacji korzystania z wymuszonych usług ofiar handlu ludźmi.
Strategia opiera się na kompleksowych unijnych ramach prawnych i politycznych regulujących przeciwdziałanie handlowi ludźmi, których podstawą jest dyrektywa w sprawie zwalczania handlu ludźmi. Komisja będzie nadal wspierać państwa członkowskie we wdrażaniu dyrektywy, a w razie konieczności zaproponuje jej nowelizację, aby zapewnić jej adekwatność do zakładanych celów. Kluczową rolę we wdrażaniu tej strategii będzie nadal odgrywał koordynator UE ds. zwalczania handlu ludźmi.

Najważniejsze elementy strategii są następujące:

• Zmniejszenie popytu, który sprzyja handlowi ludźmi: Komisja oceni możliwość ustanowienia minimalnych przepisów unijnych, w myśl których korzystanie z wymuszonych usług ofiar handlu ludźmi będzie przestępstwem, a także zorganizuje – wraz z organami krajowymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego – kampanię prewencyjną skierowaną do grup wysokiego ryzyka. Komisja rozważy również wzmocnienie dyrektywy w sprawie kar wobec pracodawców, zaproponuje przepisy dotyczące ładu korporacyjnego w celu doprecyzowania zakresu odpowiedzialności przedsiębiorstw oraz przedstawi wytyczne dotyczące należytej staranności, aby skuteczniej zapobiegać pracy przymusowej.
• Udaremnienie działalności handlarzy ludźmi w internecie i poza nim: Komisja zorganizuje dialog z przedsiębiorstwami internetowymi i technologicznymi, aby ograniczyć stosowanie platform internetowych w celach pozyskiwania i wykorzystywania ofiar. Będzie też propagować regularne szkolenie pracowników organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości w zakresie wykrywania i zwalczania handlu ludźmi.
• Ochrona i wspieranie ofiar oraz wzmacnianie ich pozycji, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet i dzieci: Strategia służy skuteczniejszej wczesnej identyfikacji ofiar i wskazywaniu, gdzie mogą otrzymać dalszą pomoc i ochronę, a także udoskonaleniu programów wzmacniania pozycji ofiar oraz ułatwianiu ich reintegracji. Komisja będzie również finansować szkolenia uwrażliwiające na kwestie związane z płcią i dziećmi, umożliwiające policji, straży granicznej, pracownikom socjalnym lub personelowi służby zdrowia skuteczniejsze wykrywanie ofiar.
• Wspieranie współpracy międzynarodowej: Jako że połowa ofiar zidentyfikowanych w UE to obywatele państw nienależących do Unii, zasadnicze znaczenie w zwalczaniu handlu ludźmi ma współpraca z partnerami międzynarodowymi. Unia przyczyni się do zwalczania handlu ludźmi w krajach pochodzenia i tranzytu, wykorzystując szereg instrumentów polityki zagranicznej i współpracy operacyjnej, m.in. dialogi poświęcone prawom człowieka i bezpieczeństwa, ściślejszą współpracę z Radą Europy, a także regularne, ukierunkowane kontakty, wymianę informacji i działania prowadzone z delegaturami UE w krajach partnerskich. Ponadto zapowiedziany plan działania na rzecz zwalczania przemytu migrantów utrudni handlarzom ludźmi przerzucanie ofiar do Europy w celu ich wykorzystywania.

Kontekst

Pomimo postępów osiągniętych w ostatnich latach handel ludźmi nadal jest w UE poważnym zagrożeniem. Ofiarami są przeważnie kobiety i dziewczęta, sprzedawane do celów wykorzystywania seksualnego. Trzecie sprawozdanie w sprawie postępów w zwalczaniu handlu ludźmi, opublikowane w październiku 2020 r., zawiera przegląd poczynionych postępów. Przedstawiono w nim też prawidłowości i wyzwania oraz kluczowe kwestie w zakresie zwalczania handlu ludźmi w UE.
Ponieważ handlem ludźmi często zajmują się zorganizowane grupy przestępcze, strategia jego zwalczania jest ściśle powiązana z przedstawioną również dzisiaj strategią UE na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej. Ochrona społeczeństwa przed przestępczością zorganizowaną, w tym przeciwdziałanie handlowi ludźmi, jest jednym z priorytetów strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa.
Znaczenie wczesnego identyfikowania potencjalnych ofiar handlu ludźmi pochodzących spoza UE podkreślono również w nowym pakcie o migracji i azylu.

Szczegółowe informacje:

Komunikat dotyczący unijnej strategii zwalczania handlu ludźmi na lata 2021–2025 
Notatka prasowa: Strategia UE na rzecz zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz strategia UE dotycząca zwalczania handlu ludźmi
Zestawienie informacji: Zwalczanie handlu ludźmi:
Komunikat prasowy: Zwalczanie przestępczości zorganizowanej: Nowa 5-letnia strategia na rzecz zacieśnienia współpracy w całej UE i lepszego wykorzystywania narzędzi cyfrowych w dochodzeniach
Trzecie sprawozdanie na temat postępów w zwalczaniu handlu ludźmi 
Strona UE poświęcona zwalczaniu handlu ludźmi 
Zwalczanie handlu ludźmi: nowa strategia Pobierz (50.133 kB - PDF)