Komisja Europejska przyjęła dziś (tj. 21 kwietnia 2021 r.) ambitny i obszerny pakiet środków mających usprawnić przepływ kapitału w skali ogólnounijnej w stronę zrównoważonej działalności gospodarczej. Uchwalone i zaproponowane dziś środki, które ułatwiają inwestorom przekierowanie inwestycji na bardziej zrównoważone technologie i rodzaje działalności gospodarczej, będą miały zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia przez Europę do 2050 r. neutralności klimatycznej. Uczynią one z UE globalnego lidera pod względem standardów zrównoważonego finansowania.
Wspomniany pakiet obejmuje:

• Akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu ma na celu wspieranie zrównoważonych inwestycji poprzez doprecyzowanie, jakie rodzaje działalności gospodarczej w największym stopniu przyczyniają się do osiągnięcia celów UE w zakresie ochrony środowiska. Kolegium komisarzy osiągnęło dziś porozumienie polityczne w sprawie tekstu aktu. Akt delegowany zostanie formalnie przyjęty pod koniec maja po przetłumaczeniu na wszystkie języki urzędowe UE. W komunikacie, również przyjętym dziś przez kolegium komisarzy, przedstawiono bardziej szczegółowo podejście Komisji.
• Wniosek w sprawie dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Wniosek ten ma usprawnić przepływ informacji na temat aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Tego rodzaju sprawozdawczość stanie się bardziej spójna, dzięki czemu przedsiębiorstwa branży finansowej, inwestorzy, a także ogół społeczeństwa będą mogli korzystać z porównywalnych i wiarygodnych informacji.
• Sześć zmieniających aktów delegowanych dotyczących obowiązków powierniczych oraz doradztwa inwestycyjnego i ubezpieczeniowego zagwarantuje, że przedsiębiorstwa branży finansowej, tj. doradcy finansowi, zarządzający aktywami i ubezpieczyciele, będą uwzględniać aspekty dotyczące zrównoważonego rozwoju w swoich procedurach i w ramach świadczonych usług doradztwa inwestycyjnego.

Europejski Zielony Ład to europejska strategia na rzecz wzrostu gospodarczego, której celem jest poprawa dobrostanu i zdrowia obywateli, osiągnięcie przez Europę neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz ochrona, utrzymanie i w miarę możliwości zwiększenie kapitału naturalnego i bioróżnorodności w UE.
W ramach tych wysiłków przedsiębiorstwa potrzebują kompleksowych ram w zakresie zrównoważonego rozwoju, aby mogły odpowiednio zmienić swoje modele biznesowe. Aby zapewnić transformację w świecie finansów i zapobiec pseudoekologicznemu marketingowi, wszystkie elementy dzisiejszego pakietu zwiększą wiarygodność i porównywalność informacji dotyczących aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Dzięki temu europejski sektor finansowy stanie się centralnym elementem zarówno trwałej i sprzyjającej włączeniu społecznemu odbudowy po wyjściu z kryzysu spowodowanego przez pandemię COVID-19, jak i długofalowego zrównoważonego rozwoju gospodarczego w Europie.
Akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu
Unijna systematyka jest solidnym i opartym na podstawach naukowych narzędziem służącym zapewnieniu przejrzystości dla przedsiębiorstw i inwestorów. Oferuje ona wspólny język, z którego mogą korzystać inwestorzy dokonujący inwestycji w te projekty i rodzaje działalności gospodarczej, które wywierają znaczący pozytywny wpływ na klimat i środowisko. Wspomniany akt nakłada również na przedsiębiorstwa i uczestników rynków finansowych obowiązki w zakresie ujawniania stosownych informacji.
Przyjęte dziś przepisy, co do których kolegium komisarzy osiągnęło porozumienie pod względem politycznym, obejmują pierwszy zbiór technicznych kryteriów służących zdefiniowaniu, które rodzaje działalności w znaczącym stopniu przyczyniają się do osiągnięcia dwóch celów środowiskowych określonych w rozporządzeniu w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju: przystosowania się do zmiany klimatu[1] oraz łagodzenia zmiany klimatu[2]. Kryteria te opierają się na opiniach naukowych grupy ekspertów technicznych (TEG) ds. zrównoważonego finansowania. Uwzględniają one również opinie wyrażone przez zainteresowane strony oraz wyniki dyskusji z Parlamentem Europejskim i Radą. Zakresem aktu delegowanego będzie objętych ok. 40 proc. przedsiębiorstw notowanych na giełdzie i działających w sektorach, na które przypada niemal 80 proc. bezpośrednich emisji gazów cieplarnianych w Europie. Uwzględnione zostaną takie sektory jak energetyka, leśnictwo, przemysł wytwórczy, transport i budynki.
W założeniu akt delegowany w sprawie unijnej systematyki ma być na bieżąco aktualizowany i będzie z czasem ewoluował w świetle rozwoju sytuacji i postępu technicznego. Kryteria będą poddawane regularnym przeglądom. Dzięki temu z biegiem czasu mogą zostać dodane nowe sektory i rodzaje działalności, w tym o charakterze przejściowym i wspomagającym.
Nowa dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju
Przyjęty dziś wniosek zmienia i wzmacnia obowiązujące przepisy wprowadzone dyrektywą w sprawie informacji niefinansowych. Ma on na celu stworzenie zbioru przepisów, który – z biegiem czasu – sprawi, że wymogi w zakresie sprawozdawczości niefinansowej dorównają wymogom w zakresie sprawozdawczości finansowej. Unijnymi wymogami w zakresie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju zostaną objęte wszystkie duże przedsiębiorstwa oraz wszystkie spółki notowane na giełdzie. Oznacza to, że niemal 50 tys. przedsiębiorstw w całej UE będzie musiało przestrzegać szczegółowych unijnych standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, w porównaniu z 11 tys. przedsiębiorstw, które są poddane obecnie obowiązującym wymogom. Komisja proponuje opracowanie standardów dla dużych przedsiębiorstw, jak również odrębnych i proporcjonalnych standardów dla MŚP, z których na zasadzie dobrowolności mogą również korzystać MŚP nienotowane na giełdzie.
Ogólnie rzecz biorąc, wniosek ma na celu zapewnienie, by przedsiębiorstwa przekazywały wiarygodne i porównywalne informacje dotyczące aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem, których potrzebują inwestorzy i inne zainteresowane strony. Zapewni spójny przepływ informacji na temat zrównoważonego rozwoju w ramach systemu finansowego. Przedsiębiorstwa będą musiały informować o tym, jaki wpływ kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem (takie jak zmiana klimatu) wywierają na ich działalność, jak również o wpływie ich działalności na prawa człowieka.
W przyjętym dziś wniosku zaproponowano również uproszczenie procedur przekazywania informacji przez przedsiębiorstwa. Obecnie wiele przedsiębiorstw jest zmuszonych korzystać z szeregu różnych standardów i ram sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju. Proponowane unijne standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju miałyby funkcjonować na zasadzie „jednego okienka", zapewniając przedsiębiorstwom jedno spójne rozwiązanie pozwalające zaspokoić zapotrzebowanie inwestorów i innych zainteresowanych stron na informacje.
Zmiany aktów delegowanych dotyczących doradztwa finansowego i ubezpieczeniowego, obowiązków powierniczych oraz nadzoru nad produktami finansowymi i zarządzania nimi
Przyjęte dziś zmiany sześciu aktów delegowanych mają zachęcić sektor finansowy do wspierania przedsiębiorstw na drodze do zrównoważonego rozwoju, jak również do wspierania przedsiębiorstw kierujących się już w swojej działalności zasadami zrównoważonego rozwoju. Wzmocnią one również walkę z pseudoekologicznym marketingiem.

• W odniesieniu do doradztwa inwestycyjnego i ubezpieczeniowego: przyjęte dziś zmiany oznaczają, że w ramach oceny, czy dany klient kwalifikuje się do określonej inwestycji, doradcy będą teraz musieli omówić z nim jego preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju.
• W odniesieniu do obowiązków powierniczych: przyjęte dziś zmiany służą doprecyzowaniu obowiązków przedsiębiorstwa branży finansowej przy ocenie wiążącego się z nim ryzyka dla zrównoważonego rozwoju, np. wpływu powodzi na wartość inwestycji.
• W odniesieniu do nadzoru nad produktami inwestycyjnymi i ubezpieczeniowymi oraz zarządzania takimi produktami: przyjęte dziś zmiany oznaczają, że twórcy produktów finansowych i doradcy finansowi będą musieli uwzględniać czynniki zrównoważonego rozwoju przy opracowywaniu swoich produktów finansowych.

Wypowiedzi członków kolegium komisarzy:
Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw gospodarki służącej ludziom, powiedział: „Europa była już wcześnie liderem w reformach systemu finansowego służących wspieraniu inwestycji w przeciwdziałanie zmianie klimatu. Dziś czynimy kolejny istotny krok naprzód dzięki pierwszej w historii unijnej systematyce, która pomoże przedsiębiorstwom i inwestorom stwierdzić, czy ich inwestycje i działalność mają rzeczywiście proekologiczny charakter. Jest to kwestia o zasadniczym znaczeniu, jeśli chcemy zmobilizować prywatne inwestycje w zrównoważone rodzaje działalności gospodarczej, tak by Europa osiągnęła neutralność klimatyczną do 2050 r. Jest to przełomowy krok, w którego przygotowanie włożyliśmy dużo wysiłku – przeprowadziliśmy szeroko zakrojone konsultacje i staraliśmy się osiągnąć zrównoważony wynik oparty na naukowych podstawach. Proponujemy również ulepszone przepisy dotyczące przedkładania przez przedsiębiorstwa informacji dotyczących aspektów związanych ze zrównoważonym rozwojem. Opracowując europejskie standardy, opieramy się na inicjatywach międzynarodowych i wnosimy do nich jednocześnie własny wkład".
Mairead McGuinness, komisarz do spraw stabilności finansowej, usług finansowych i unii rynków kapitałowych, stwierdziła: „System finansowy odgrywa kluczową rolę w osiągnięciu celów Europejskiego Zielonego Ładu, gdyż inwestycje konieczne do ekologicznej transformacji gospodarki są niezwykle wysokie. Potrzebujemy wszystkich przedsiębiorstw – zarówno tych, które są już zaawansowane w ekologizacji swojej działalności, jak i tych, które muszą zwiększyć swoje wysiłki w tym zakresie. Przyjęte dziś nowe przepisy stanowią przełom dla branży finansowej. Zwiększamy nasze ambicje w zakresie zrównoważonego finansowania, aby ułatwić osiągnięcie przez Europę do 2050 r. celu, jakim jest neutralność dla klimatu. Nadszedł czas, by przełożyć słowa na działania i inwestować w sposób uwzględniający aspekty zrównoważonego rozwoju".

Kontekst i dalsze kroki

Unia Europejska podjęła w ostatnich latach istotne kroki w celu zbudowania zrównoważonego systemu finansowego, który przyczynia się do transformacji Europy w kontynent neutralny dla klimatu. Rozporządzenie w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju, rozporządzenie w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych oraz rozporządzenie w sprawie wskaźników referencyjnych stanowią podstawę działań UE na rzecz zwiększenia przejrzystości i zapewnienia inwestorom narzędzi do identyfikowania zrównoważonych możliwości inwestycyjnych.
Po jego formalnym przyjęciu akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu zostanie oceniony przez Parlament Europejski i Radę (na co instytucje te mają cztery miesiące, przy czy termin ten może zostać jednorazowo przedłużony o kolejne dwa miesiące).
Jeśli chodzi o wniosek w sprawie dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, Komisja rozpocznie wkrótce dyskusje z Parlamentem Europejskim i Radą.
Sześć nowelizacji aktów delegowanych w sprawie doradztwa inwestycyjnego i ubezpieczeniowego, obowiązków powierniczych oraz nadzoru nad produktami i zarządzania nimi będzie przedmiotem oceny Parlamentu Europejskiego i Rady (na co instytucje te mają trzy miesiące, przy czy termin ten może zostać jednorazowo przedłużony o kolejne trzy miesiące) i oczekuje się, że zaczną one obowiązywać od października 2022 r.

Dodatkowe informacje:

Komunikat Komisji: Unijna systematyka – sprawozdawczość przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, preferencje w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz obowiązki powiernicze
Akt delegowany w sprawie unijnej systematyki 
Pytania i odpowiedzi: akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu i zmiany aktów delegowanych w sprawie obowiązków powierniczych, doradztwa inwestycyjnego i ubezpieczeniowego
Pytania i odpowiedzi: wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju
Zestawienie informacji – pakiet dotyczący zrównoważonego finansowania z kwietnia 2021 r.
Strona internetowa DG FISMA na temat zrównoważonego finansowania
 
[1] Działalność gospodarcza służąca realizacji tego celu powinna wnosić istotny wkład w ograniczanie lub powstrzymywanie niekorzystnych skutków obecnych lub oczekiwanych przyszłych warunków klimatycznych albo ryzyka związanego z takimi niekorzystnymi skutkami, wywieranych na samą działalność lub na ludzi, przyrodę lub aktywa.
[2] Działalność gospodarcza służąca realizacji tego celu powinna wnosić istotny wkład w ustabilizowanie emisji gazów cieplarnianych poprzez niedopuszczanie do powstania emisji, ograniczanie ich lub zwiększanie pochłaniania gazów cieplarnianych. Działalność ta powinna być zgodna z długoterminowym celem dotyczącym temperatury określonym w porozumieniu paryskim.
Zrównoważone finansowanie i unijna systematyka dotycząca zrównoważonego rozwoju Pobierz (60.313 kB - PDF)
Podobne media
Reportaż Symbolic - Gender equality at work © Unia Europejska, 2020