Europa sama ocenia swoje szczęście na 7,1 w dziesięcio-stopniowej skali. Nie jest to wynik najgorszy, ale nadchodzący Dzień Szczęścia może być okazją do refleksji, co jeszcze można poprawić. Z badań Eurostatu widać natomiast, że Morze Śródziemne ma zbawienny wręcz wpływ na nastrój ludzi. 20 marca, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Szczęścia (strona oficjalna TUTAJ). Jest to doroczne wydarzenie organizowane od 2012 r. z inicjatywy ONZ, które ma przynieść więcej uwagi szczęściu raczej niż PKB jako podstawowemu wyznacznikowi dobrobytu. Jak zauważył Sekretarz Generalny ONZ Ban Ki-Moon w tegorocznym przesłaniu na MDS „szczęśliwość nie jest ani błahostką, ani luksusem. Jest głęboko zakorzenionym pragnieniem każdego członka ludzkości. Nie powinna być ona odmawiana nikomu i dostępna dla wszystkich”.

Z okazji tego święta, Eurostat opublikował dane dotyczące różnych aspektów życia Europejczyków, które składają się na obraz ich szczęśliwości i jakości życia (wszystkie poniższe dane pochodzą z badania Eurostatu i są za rok 2012, jeśli nie zaznaczono inaczej). Jako 8 czynników wpływających na szczęście jednostki, Eurostat wziął pod uwagę: materialne warunki życia (dochód), zatrudnienie, zdrowie, wykształcenie, zabezpieczenie przed niespodziewanymi wydatkami, bezpieczeństwo fizyczne (szansa na bycie ofiarą zabójstwa), równouprawnienie kobiet i mężczyzn, stan środowiska oraz własną percepcję swojego szczęścia.

W podobnie, jak i w innych badaniach Eurostatu, tak i w tym ujawnia się jasno zarysowany podział na wschód i zachód Europy, na nowe i stare państwa (choć te „nowe” niedługo będą świętowały dziesięciolecie obecności w UE) – z drobnymi wyjątkami.

Zaczynając od przewidywanej średniej długości życia, którą można traktować jako (uogólniony) wskaźniki zdrowia fizycznego społeczeństwa, widać wyraźną korelację między wysokością PKB a przewidywaną długością życia – ale również wpływ wydaje się mieć położenie geograficzne. Z dziesięciu najbiedniejszych gospodarczo państw UE, w siedmiu przewidywana średnia długość życia nie przekracza 77 lat – trzema wyjątkami są państwa położone na południu Europy: Chorwacja, Grecja i Portugalia. W tych dwóch ostatnich średnia długość życia jest oceniana na niecałe 81 lat, co stawia je odrobinę poniżej unijnej średniej – ta zaś wynosi 80,3 roku. Najlepsze wyniki w tej kategorii mają właśnie nie najbogatsze państwa, tylko unijni „średniacy” ekonomiczni: Hiszpania i Włochy, które dodatkowo jeszcze zostały mocno dotknięte przez kryzys ekonomiczny. Wydaje się to dodawać wagi ocenie ONZ, że do szczęścia potrzebne są jeszcze inne czynniki, niż same pieniądze.

Jeżeli chodzi o samoocenę szczęśliwości, ocenianą przez respondentów poproszonych przez Eurostat o ocenę własnego poziomu szczęścia w skali od 1 (najmniej szczęśliwi) do 10 (najbardziej szczęśliwi), też nie wykazuje ona niezaprzeczalnych związków między szczęściem a pieniędzmi. Faktycznie, najbiedniejsza w UE Bułgaria ma średnią ocen na najniższym poziomie (5,5, przy unijnej średniej 7,1), jednak już obywatele drugiego od końca państwa, Rumunii, są już dużo bliższe unijnego poziomu, oceniając swoje szczęście na 6,7.

Zaś trzy najbogatsze państwa w UE (pod względem PKB na głowę), czyli Luksemburg, Austria i Irlandia nie przodują w rankingu - mają poziom szczęścia na poziomie powyżej średniej, odpowiednio, 7,8, 7,7 i 7,4.Wyprzedziły je w rankingu państwa Skandynawii – Dania, Finlandia i Szwecja – z których każde oceniło swój poziom szczęścia powyżej 8.

Polska

Polska, tradycyjnie już, jest w aspirujących stanach niższych w większości kategorii: jej wyniki nie są wśród najgorszych, ale też zdecydowanie odstają w dół od unijnej średniej. I tak, na przykład, w przypadku przewidywanej średniej długości życia, Polska nie plasuje się najgorzej: prawie 77 lat (przy unijnej średniej 80,3 roku).

Również własne szczęście Polacy oceniają, wbrew narodowej tendencji do narzekania, 7,1 – czyli idealnie równo z unijną średnią. Część z innych czynników też nie wypadła najgorzej: 5,7 proc populacji w wieku 18-24 lat zakończyło edukację na poziomie gimnazjum i jej dalej nie kontynuowało (lepiej jest tylko w Chorwacji, dla której współczynnik ten wynosi 4,2 proc., Słowenii – 4,4 proc. oraz Słowacji – 5,4 proc.), a współczynnik zabójstw na 100 tys. mieszkańców wynosi 1,1 – znowu idealnie z unijną średnią.

Jednak już pozostałe aspekty dobrobytu i szczęśliwości malują czarniejszy obraz: 54,1 proc. Polaków nie ma żadnego zabezpieczenia w przypadku nieprzewidzianych wydatków. 39 proc. populacji Polski jest wystawione na działanie wysokiego zanieczyszczenia powietrza – o połowę więcej, niż wynosi unijna średnia. Co prawda, różnica w płacach między mężczyznami i kobietami wydaje się dość niska -  6,4 proc – ale jak tłumaczyliśmy w TYM artykule, bierze się to z tego, że wśród zatrudnionych istnieje duża dysproporcja pod względem zatrudnionych kobiet z wyższym wykształceniem. Według wyliczeń Group for Research in Applied Economics (GRAPE), działająca przy Uniwersytecie Warszawskim, jeśli porówna się nie tylko zarobki względem płci, ale również względem wykształcenia, to nierówności zarobkowe pomiędzy obiema płciami w Polsce wzrastają do 18 proc. – czyli odrobinę powyżej unijnej średniej, która jest na poziomie 16,4 proc.

Polska zbliża się do unijnej średniej w wielu kategoriach jakości życia. Na pewno jest to świadectwo ogromnych przemian w naszym kraju, jakie dokonały się przez ostanie ćwierćwiecze istnienia wolnej Polski. Jednak by stać się europejskim prymusem pod względem szczęśliwości społecznej, nadal czeka nas dużo pracy.

Źródło: Euractiv.pl