Państwa członkowskie będą musiały przyśpieszyć prace nad ulepszeniem przepisów dotyczących placówek opieki nad dziećmi, aby UE mogła osiągnąć cel 75-procentowego zatrudnienia do roku 2020 – poinformowała Komisja Europejska w opublikowanym dzisiaj sprawozdaniu. Ze sprawozdania wynika, że tylko osiem krajów zrealizowało oba cele uzgodnione na poziomie UE w odniesieniu do dostępności placówek opieki nad dziećmi.

Zgodnie z tzw. celami barcelońskimi, które przywódcy UE ustalili w 2002 r., odpowiednia opieka powinna zostać zapewniona 90 proc. dzieci w wieku od 3 lat do osiągnięcia wieku szkolnego oraz 33 proc. dzieci poniżej trzech lat. Jednocześnie nowe badanie, również opublikowane dzisiaj przez Komisję, przybliża zjawisko różnic w emeryturach w zależności od płci. Z badania wynika, że w całej UE wysokość emerytur kobiet jest średnio niższa o 39 proc. od emerytur mężczyzn.

„Każdy rodzic wie aż za dobrze, jak ważne są żłobki i przedszkola z dostępnymi miejscami i po przystępnej cenie. Ma to ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju dziecka, ale i dla organizacji życia pracujących rodziców. Mimo to do tej pory mniej niż jedna trzecia krajów UE zrealizowała swoje cele w zakresie placówek opieki nad dziećmi”, stwierdziła wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa. „Państwa członkowskie muszą intensywnie zabrać się do pracy, jeśli chcą osiągnąć wyznaczony sobie cel, jakim jest 75-procentowe zatrudnienie. Infrastruktura opieki nad dziećmi nie powinna być postrzegana jako koszt, ale jako inwestycja na przyszłość”.

Z danych za rok 2010 wynika, że większość krajów UE nie zdołała zrealizować swoich celów w zakresie zapewnienia usług opieki nad dziećmi: tylko osiem z nich osiągnęło te cele dla obu kategorii wiekowych (0–3 lata oraz od 3 lat do wieku objętego obowiązkiem szkolnym): Belgia, Dania, Hiszpania, Francja, Holandia, Szwecja, Słowenia i Wielka Brytania. Tylko 10 państw członkowskich zrealizowało cel dla pierwszej grupy wiekowej (0–3 lata), a jedenaście – dla drugiej grupy wiekowej (od 3 lat do wieku objętego obowiązkiem szkolnym).

Tymczasem analiza właśnie opublikowanych danych za rok 2011 pokazuje spadek dostępności usług opieki nad dziećmi z drugiej grupy wiekowej, co oznacza, że niektóre kraje, które osiągnęły wyznaczony cel w 2010 r., teraz nie są w stanie osiągnąć poziomu 90 proc. (Hiszpania, Holandia i Irlandia).

Strategie ułatwiające zachowanie równowagi między życiem prywatnym a pracą – zwłaszcza dotyczące usług opieki nad dziećmi – są kluczem do wspierania zatrudnienia kobiet. Większy odsetek pracujących kobiet to z kolei podstawa, aby można było osiągnąć cele UE w zakresie stopy zatrudnienia i poprawić ogólną politykę gospodarczą. Dlatego też 29 maja Komisja uwzględniła tę kwestię w zaleceniach dla poszczególnych krajów na 2013 r., przedstawionych Radzie w ramach trzeciego już europejskiego semestru (zob. IP/13/463). Do 11 państw członkowskich skierowano zalecenia Są to: Austria, Czechy, Estonia, Niemcy, Węgry, Włochy, Malta, Polska, Słowacja, Hiszpania i Wielka Brytania. dotyczące zatrudnienia kobiet, dostępności i jakości usług opieki nad dziećmi, dostępności miejsc w świetlicach i usług opieki.

Nowe badanie na temat różnic w wysokości emerytur w zależności od płci
Komisja opublikowała dzisiaj również nowe badanie sporządzone przez ekspertów na temat różnej wysokości emerytur kobiet i mężczyzn w Europie. Jest to pierwsze badanie tego rodzaju. Wynika z niego, że skutki niższej stopy zatrudnienia kobiet są również widoczne w wieku emerytalnym: kobiety otrzymują emerytury niższe średnio o 39 proc. od emerytur, jakie dostają mężczyźni. Te różnice są spowodowane trzema czynnikami występującymi na rynku pracy: 1) kobiety podejmują pracę rzadziej niż mężczyźni, 2) pracują w mniejszym wymiarze godzin i/lub mniej lat, 3) otrzymują często niższe wynagrodzenie. Systemy emerytalne są nie tylko odzwierciedleniem stanu zatrudnienia w przeszłości – mogą również ograniczać, utrzymywać, a nawet potęgować nierówności w traktowaniu obu płci na rynku pracy oraz w podziale obowiązków związanych z opieką nad dziećmi i rodziną między kobiety i mężczyzn.

Nowy wskaźnik dotyczący równości płci, mierzący różnice w wysokości emerytur, pomaga ocenić ogrom skutków nierównego traktowania w kontekście całego życia. Sytuacja wygląda różnie w zależności od kraju UE (zob. załącznik). W wielu państwach członkowskich występują duże różnice w wysokości emerytur kobiet i mężczyzn: w 17 z nich dysproporcje te wynoszą co najmniej 30 proc. Największe różnice odnotowano w Luksemburgu (47 proc.) i Niemczech (44 proc.). Najmniejsze natomiast w Estonii (4 proc.) i na Słowacji (8 proc.).

Z badania wynika, że małżeństwo i macierzyństwo skutkują zwiększeniem tych różnic. Dysproporcje są mniejsze w przypadku kobiet niezamężnych, choć one również pobierają znacząco niższą emeryturę (o 17 proc. mniejszą niż mężczyźni). Dane ukazują wyraźną tendencję do „karania za macierzyństwo”: urodzenie dzieci skutkuje niekorzystną sytuacją emerytalną niemal we wszystkich państwach członkowskich. W większości przypadków „kara za macierzyństwo” wzrasta wraz z liczbą dzieci.

 
 
Marta Angrocka-Krawczyk
Wydział prasy
Komisja Europejska Przedstawicielstwo w Polsce