Rozpoczynają się konsultacje na temat przyszłości europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS). Ostatniego przeglądu tego zagadnienia dokonano w 2011 r., jednak, ze względu na ważne wydarzenia w państwach sąsiadujących UE, jakie miały miejsce od tamtego czasu, konieczny jest gruntowny przegląd zasad, zakresu i sposobu wykorzystania instrumentów EPS.

– UE ma istotny interes w tworzeniu silnego partnerstwa z sąsiadami. Niedawne wydarzenia w regionie sprawiły, że stanęliśmy przed trudniejszymi wyzwaniami: począwszy od presji gospodarczej, po nielegalną migrację i zagrożenia dla bezpieczeństwa. Potrzebujemy silnej polityki umożliwiającej rozwiązanie tych problemów. Musimy również lepiej poznać różne aspiracje, wartości i interesy naszych krajów partnerskich. Z tego względu musimy przeprowadzić przegląd EPS, jeśli chcemy mieć solidne stosunki polityczne z naszymi sąsiadami – powiedziała wysoka przedstawiciel i wiceprzewodnicząca Federica Mogherini.

– Osiągnięcie pokoju, stabilności i dobrobytu na granicach leży we własnym interesie UE. Przegląd pomoże nam znaleźć skuteczniejsze sposoby, aby ten cel osiągnąć. Chciałbym dążyć do bardziej zrównoważonego partnerstwa, które przynosi konkretne wyniki – dodał komisarz do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzeniaJohannes Hahn.

Celem jest przeprowadzenie do końca czerwca konsultacji na jak najszerszą skalę, zarówno z partnerami z państw sąsiadujących, jak i z zainteresowanymi stronami w całej UE. Po konsultacjach jesienią zostanie wydany komunikat, zawierający propozycje dotyczące przyszłego kierunku europejskiej polityki sąsiedztwa.

Konsultacje skupione będą wokół czterech priorytetowych zagadnień: zróżnicowania; ukierunkowania; elastyczności; odpowiedzialności i widoczności. Wskazano już pięć dziedzin, w których obie strony mają wspólne interesy: handel i rozwój gospodarczy; łączność; bezpieczeństwo; sprawowanie rządów; migracja i mobilność.

Konsultacje

Przewodniczący Juncker powiedział, że w ciągu pierwszego roku kadencji nowej Komisji EPS zostanie poddana przeglądowi. Aby ukierunkować dyskusję na ten temat, 4 marca został przyjęty wspólny dokument konsultacyjny Komisji Europejskiej i Wysokiego Przedstawiciela, w którym nakreślono wstępne wnioski wyciągnięte z dotychczasowych doświadczeń z EPS, jak również główne kwestie do dyskusji z partnerami oraz zainteresowanymi stronami.

Kontekst

Art. 8 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że „Unia rozwija szczególne stosunki z państwami z nią sąsiadującymi, dążąc do utworzenia przestrzeni dobrobytu i dobrego sąsiedztwa, opartej na wartościach Unii i charakteryzującej się bliskimi i pokojowymi stosunkami opartymi na współpracy”.

EPS powstała w 2003 r. w celu zacieśnienia stosunków między UE a jej krajami sąsiadującymi. Obejmuje ona na południu: Algierię, Egipt, Izrael, Jordanię, Liban, Libię, Maroko, Palestynę, Syrię i Tunezję; na wschodzie: Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzję, Mołdawię i Ukrainę.

Celem EPS, zmienionej w 2011 r. w wyniku wydarzeń arabskiej wiosny, jest wspieranie krajów partnerskich, które podejmują reformy prowadzące do demokracji, praworządności i poszanowania praw człowieka, poprzez wkład w ich rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu i promowanie partnerstwa ze społecznościami równolegle do stosunków rządowych. Odnowiona EPS dąży do wzmocnienia współpracy w dziedzinie polityki i bezpieczeństwa, wspierania rozwoju gospodarczego i społecznego, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, pobudzenia handlu i usprawnienia współpracy w innych sektorach.

Nowy Europejski Instrument Sąsiedztwa (ENI) , którego pula wynosi 15,4 mld EUR na lata 2014-2020, dostarcza znacznej części funduszy 16 krajom partnerskim. Dzięki podejściu motywacyjnemu możliwa jest elastyczność w zakresie różnicowania pomocy finansowej na podstawie postępów poszczególnych krajów w dążeniu do demokracji i poszanowania praw człowieka.


Źródło: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce